رئيس جمهور منتخب ملت ايران در حالي خود را براي برعهده گرفتن دولت يازدهم آماده مي كند كه كارشناسان ضمن تاكيد بر لزوم گسترش حضور ايران در عرصه جهاني براي ثبات چارچوب هاي سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران تاكيد كردند
سیاست خارجی،خط مشی و روشی است که دولتها در برخورد با امور و مسائل خارج از کشور برای حفظ حاکمیت و دفاع از موجودیت و منافع خود اتخاذ می‌کنند. در عرصه روابط بین‌الملل،سیاست خارجی کشورها از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.رفتار دولتها در محیط بین‌المللی براساس اتخاذ سیاستهایی شکل می‌گیرد که به بهترین وجه منافع ملی آنها را تأمین کند.
سیاست خارجی همواره از مناقشه‌برانگیزترین حوزه‌های سیاست‌گذاری بوده است.به طوريكه امام خمینی (ره) بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی ایران بر اساس دین و شریعت اسلام، بسیاری از اصول و مبانی حاکم بر سیاست خارجی و روابط ایران را بنیان نهادند.
در بحبوحه انقلاب اسلامی، دو شعار استراتژیک «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» و «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» با الهام از انگاره‌ها و نظریات امام خمینی(ره) و بر اساس دین مبین اسلام، بسیاری از اصول و مبانی حاکم بر سیاست خارجی و روابط ایران را بنیان نهادند.
در واقع آنچه در میان اصول، مبانی و اهداف گفته شده از دیدگاه ایشان بارز بود و شاکله سیاست خارجی ایران را ترسیم می‌کرد، عبارت بود از «استقلال، صدور انقلاب، اتحاد امت اسلامی، احترام به حقوق متقابل، نفی ظلم، اصل نفی سبیل، روابط حسنه و مسالمت‌آمیز با دیگران، دفاع از کیان اسلام و مسلمین، سیاست نه شرقی، نه غربی، گسترش روابط بنا بر مبانی اسلامی و انسانی و کمک به نهضت‌های آزادی‌بخش.» همچنین در زمینه اصول سیاست خارجی تلاش شد تا تقدم و تاخر اصول نیز رعایت شود.
بنا بر این ارزشی‌های اخلاقی و عقل، مبانی امام (ره) را در مورد سیاست خارجی شکل می‌دهند؛امام خمینی (ره) با تاکید بر انسانی و اخلاقی بودن محتوای انقلاب می‌فرماید: محتوای این انقلاب، اسلام و اخلاق اسلامی و اخلاق انسانی و تربیت انسان‌ها بر موازین انسانیت بوده است.
در واقع این روند، اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را نیز ترسیم می‌کند که به ایجاد یک جامعه اسلامی بر اساس اسلام ناب محمدی، تعارض با اسرائیل و غرب به ویژه آمریکا، دفاع از مسلمانان و دفاع از نهضت‌های آزادی‌بخش و ... منجر می‌شود. ایشان در جای دیگری می‌فرمایند: معنا ندارد که دولت اسلامی ایران با دولتی که هیچ اعتقادی به اسلام و به اخلاق بشریت ندارد، سر میز اصلاح بنشیند.
نظام بین‌المللی دربر گیرنده کلیه اعمال و رفتار دولتهاست.دولتها همچنان که بر نظام بین‌المللی اثر می‌گذارند،از آن نیز تأثیر می‌پذیرند.اهداف و منافع دولتها در چارچوب سیاست خارجی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. سیاست خارجی در اندیشه سیاسی رهبر معظم انقلاب،استمرار سیاست‌های بنیانگذار جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی(ره)است.ایشان در بیان اصول سیاست خارجی معتقد به ادامه خط امام و اصل تغییرناپذیر«نه شرقی،نه غربی»است و بر این نکته تأکید دارند که مهم‌ترین اصل در سیاست خارجی ما،حمایت از هویت نظام اسلامی و پافشاری بر اصول و ارزشهاست و سه اصل«عزت،حکمت و مصلحت»را یک مثلث الزامی برای چارچوب ارتباطات بین‌المللی نظام جمهوری اسلامی می‌دانند که نباید هیچ گونه خدشه‌ای به آن وارد شود. از دیدگاه رهبری،در سیاست خارجی جمهوری اسلامی هیچ گونه گردن‌کلفتی و ژست ابرقدرتی از هیچ‌کس پذیرفته نیست.کنار نیامدن با ظالم،رشوه نپذیرفتن از زورمند و زرمند،پا فشردن بر حقیقت و حمایت از مظلومان و طرفداری از اسلام،از جمله اصول مستحکم سیاست خارجی محسوب می‌شود که جنجال‌های هوچیگرانه دشمنان هم هرگز قادر به منحرف ساختن آن نخواهد بود. مقاله حاضر دربر گیرنده برخی از دیدگاههای مقام معظم رهبری پیرامون سیاست خارجی نظام جمهوری اسلامی ایران است.
مقام معظم رهبري هم با بيان اينكه اگر ما برای جامعه انقلابی و اسلامی، به دیپلماسی انقلابی و اسلامی قائل هستیم، باید در درجه اول جهت گیری اسلامی حفظ شد و گستاخی و شجاعت در مقابل تهدیدهای دشمنان و قدرتهای بزرگ و نیز حاکمیت عقل و منطق بر تصمیم گیریها و حرکات، مورد توجه قرار بگیرد. این، خط درست دیپلماسی است.
در همين حال پيام رييس جمهور منتخب مردم در اولين كنفرانس مطبوعاتي خود با تاكيد بر همگام بودن اصول سياست خارجي با موازين نظام وانقلاب اسلامي برای زیاده‌خواهان بین‌المللی آن بود که دولت آینده ایران در خصوص اصل حق هسته‌ای ایران هیچ اختلاف نظری با دیگر ارکان نظام اسلامی ندارد و دقیقا در همان چارچوب حرکت می‌کند. اینکه دکتر روحانی صراحتا بیان کردند که «دوره تعلیق» دیگر گذشته است، یک معنای جدی برای طرف غربی داشت و آن اینکه طی چهار سال آینده، چرخ سانتریفیوژهای ایران قطعا خواهد چرخید.
همچنين دکتر روحانی با تاکید بر پیچیده بودن شرایط بین ایران و ایالات متحده و کهنه بودن این زخم، به‌نوعی برای این ترک خصومت مصادیقی مشخص تعیین کرد. بر اساس این مصادیق آمریکا اولا باید از اقدامات مداخله‌جویانه خود در ایران دست بردارد، ثانیا باید حقوق ملت ایران از جمله حق هسته‌ای را به‌رسمیت شناسد و ثالثا، باید از اقدامات یک‌جانبه خود علیه ایران چشم‌پوشی کند که یکی از واضح‌ترین نمادهای آن، تحریم‌های یک‌جانبه است.
سخنگوی دستگاه سیاست خارجی در پاسخ به این سؤال که آیا با تغییر رئیس جمهور سیاست خارجی نیز دستخوش تغییر خواهد شد یا خیر، اظهار داشت: مصاحبه مطبوعاتی آقای روحانی همه مسائل را روشن کرد. سیاست خارجی جمهوری اسلامی از اصولی پیروی می‌کند که منبعث از ارزش‌های ما و منافع ملی است که در چارچوب ارشادات مقام معظم رهبری تنظیم شده و پابرجا است، اما نحوه برخورد با سیاست خارجی در دولت‌های مختلف متفاوت است.
از اين رو سياست روز در گفتگو با كارشناسان به تبيين سياست خارجي در دولت يازدهم پرداخته كه به شرح ذيل است
اصول سياست خارجي در دولت يازدهم با موازين انقلاب است
سيدرضا صدرالحسيني کارشناس مسائل سياسي در اين خصوص گفت: با توجه به حضور ۷۳ درصدي ملت ايران در آخرين انتخابات رياست جمهوري که در سال جاري برگزار شد تحولات اساسي را در برخورد با تعدادي از کشورها در سطوح مختلف با اين انتخابات مشاهده مي‌کنيم.
وي افزود: از آنجا که شرايط بين‌المللي جمهوري اسلامي ايران بعد از جنبش بيداري اسلامي شرايط ويژه‌اي به خود ديد وبا توجه به تحريم‌هاي مختلف عليه ايران و نيز از آنجا که تحولات منطقه قدرت جمهوري اسلامي ايران را به اکثر کشورها ثابت نموده هيچ يک از کشورهاي غربي و منطقه‌اي باور نداشتند ملت ايران براي انتخابات رياست جمهوري با اين شکوه وارد صحنه شوند.
وي با اشاره به اينکه نبايد فراموش کنيم در ماه‌هاي منتهي به انتخابات در تعدادي از کشورها از جمله پاکستان انتخابات برگزار شد گفت: انتخابات در پاکستان درفضاي همراه با ناامني و کشتار و فضاي امنيتي غير قابل قبول برگزار شد ولي در مقابل انتخابات جمهوري اسلامي در فضايي کاملا امن و بدون هيچ گونه اقدام ضد امنيتي و با حضور گسترده مردم را ملاحظه مي‌نماييم.
صدرالحسيني با بيان اينکه به دليل ثابت بودن سياست‌هاي خارجي جمهوري اسلامي تغيير چنداني در برخورد با موضوعات مهم درآينده نزديک به وجود نيايد افزود: اما نبايد فراموش کنيم رئيس‌جمهور به عنوان دومين مقام کشور در چگونگي اعمال سياست‌هاي خارجي جمهوري اسلامي ايران اعمال نظر نموده و در اولويت بخشي به سياست‌هاي خارجي کشور نقش مهمي ايفا کند.
رئيس جمهور منتخب آب پاكي را روي دست دشمن ريخت
حسن قديري ابيانه ديگر کارشناس مسائل سياسي به پيروزي رئيس‌جمهور منتخب ملت ايران آن هم در دوره اول اشاره کرد و گفت: پيروزي آقاي روحاني در يک مشارکت گسترده مردمي و در حقيقت يک حماسه سياسي، فرضي را براي کشورها ايجاد کرده تا به بهانه اين تغيير و تحول و با حفظ آبرو از مواضع قبلي عقب‌نشيني کنند زيرا شکست تحريم‌ها و فشارها برايشان ثابت شده بود به نحوي که خودشان بيش از ايران از تحريم‌ها آسيب ديدند
کارشناس مسائل سياسي تصريح کرد: البته شعارهاي انتخاباتي در رابطه با تعامل با جهان در ايام انتخابات تا حدودي دشمنان را اميدوار کرده بود که ايران از حقوق خود عقب‌نشيني کند ولي رئيس‌جمهور منتخب ملت در اولين کنفرانس خبري آب پاکي را بر روي دست آنان ريخت و تاکيد کرد از حقوق ايران به هيچ وجه عقب‌نشيني نخواهد کرد.اين کارشناس مسائل سياسي گفت آفرينش حماسه سياسي با شرکت گسترده مردم ثبات نظام را به نمايش گذاشت و پيروزي آقاي روحاني در دور اول براي دولت ايشان يک امتياز در روابط بين‌المللي محسوب مي‌شود.
وي خاطر نشان کرد: به طور حتم بايد از اين موفقيت براي پيشبرد مصالح کشور در عرصه بين‌المللي استفاده کنيم تا جايگاه قدرت ايران در منطقه و نظام بين‌المللي بيش از گذشته شناخته شود.
